کتاب لویاتان اثر توماس هابز، یکی از برجستهترین آثار فلسفه سیاسی در تاریخ اندیشه غرب است که به تحلیل بنیادهای دولت مدرن و ساختارهای حاکمیت میپردازد. این کتاب که در سال ۱۶۵۱ منتشر شد، همچنان بهعنوان مرجعی اساسی در مطالعات علوم سیاسی و فلسفه مورد توجه قرار میگیرد.
لویاتان در چهار بخش اصلی تنظیم شده است: انسان، دولت، دولت مسیحی و قلمرو ظلمات. هابز در این اثر، با بهرهگیری از تمثیلهای ابزاروار و انداموار، دولت را همچون انسانی مصنوعی توصیف میکند که ممکن است دچار انواع بیماریها شود. یکی از علایق اصلی هابز در این کتاب، تشریح کالبد دولت و بیماریهای آن است. او در تحلیل ماهیت قدرت، آن را همچون پدیدهای سیال و فراگیر میداند که اساس کل زندگی اجتماعی را تشکیل میدهد و حوزههای مختلف زندگی همچون مالکیت اقتصادی، علم و دانش، اخلاق، قانون و حقوق، همگی در پرتو آن شکل میگیرند و در حقیقت با آن همذات هستند.
هابز در لویاتان به بررسی وضعیت طبیعی انسانها میپردازد؛ وضعیتی که در آن، هر فرد برای بقا و منافع شخصی خود تلاش میکند و در نتیجه، جنگ همه علیه همه حاکم است. او معتقد است که برای خروج از این وضعیت، انسانها باید با یکدیگر قراردادی اجتماعی ببندند و قدرت خود را به یک حاکمیت مرکزی منتقل کنند تا امنیت و نظم برقرار شود. این حاکمیت مرکزی، که هابز آن را لویاتان مینامد، باید قدرت مطلق داشته باشد تا بتواند از بروز هرجومرج جلوگیری کند.
هابز در این کتاب، بهطور مفصل به نقش دین در دولت میپردازد و معتقد است که دین باید تحت کنترل دولت باشد تا از سوءاستفادههای احتمالی جلوگیری شود. او همچنین به بررسی مفاهیمی چون عدالت، قانون، آزادی و حقوق طبیعی میپردازد و دیدگاههای نوآورانهای را در این زمینهها ارائه میدهد.
درباره نویسنده کتاب لویاتان
توماس هابز (۱۵۸۸-۱۶۷۹) فیلسوف و نظریهپرداز سیاسی انگلیسی است که بهعنوان یکی از بنیانگذاران فلسفه سیاسی مدرن شناخته میشود. او در دوران زندگی خود، شاهد جنگهای داخلی انگلستان و بیثباتیهای سیاسی بود که تأثیر عمیقی بر اندیشههای او گذاشت. هابز در آثار خود، بهویژه لویاتان، به تحلیل ماهیت انسان، جامعه و دولت پرداخت و نظریه قرارداد اجتماعی را مطرح کرد که تأثیر بسزایی بر فلسفه سیاسی پس از او داشت.
هابز در تحلیلهای خود، انسان را موجودی خودخواه و منفعتطلب میداند که در وضعیت طبیعی، برای بقا و منافع شخصی خود تلاش میکند. او معتقد است که برای جلوگیری از هرجومرج و برقراری نظم، انسانها باید با یکدیگر قراردادی اجتماعی ببندند و قدرت خود را به یک حاکمیت مرکزی منتقل کنند. این دیدگاه هابز، پایهگذار بسیاری از نظریههای مدرن در زمینه دولت و حاکمیت است.
چرا کتاب لویاتان را بخوانیم؟
مطالعه لویاتان برای درک بنیادهای فلسفه سیاسی مدرن و نظریههای مرتبط با دولت و حاکمیت ضروری است. این کتاب، با ارائه تحلیلی جامع از ماهیت انسان و جامعه، به بررسی چگونگی شکلگیری دولت و ضرورت وجود حاکمیت مرکزی میپردازد. هابز در این اثر، با زبانی شیوا و استدلالهایی منطقی، به تبیین مفاهیمی چون قرارداد اجتماعی، حقوق طبیعی، عدالت و آزادی میپردازد که همچنان در مباحث سیاسی و فلسفی معاصر مورد بحث و بررسی قرار میگیرند.
علاوه بر این، لویاتان بهعنوان یکی از آثار کلاسیک فلسفه سیاسی، به خوانندگان کمک میکند تا با تاریخچه اندیشههای سیاسی و تحول آنها در طول زمان آشنا شوند. این کتاب، با ارائه دیدگاههای نوآورانه و تحلیلهای عمیق، میتواند منبعی ارزشمند برای دانشجویان، پژوهشگران و علاقهمندان به فلسفه و علوم سیاسی باشد.
برای خرید کتاب لویاتان، سایت گاج مارکت همراه شماست.